توضیحات
پیش گفتار
نیاز به تغییر و تحول از عمده ترین نیازهای فطری انسان می باشد و در طول تاریخ همراه با رشد فکری و فرهنگی و ارتقای سطح علمی و اجتماعی جامعه بشری این نیاز به تغییر و تحول نیزافزایش می یافت و تمدن امروز جهان مدیون و مرهون این احساس نیاز انسان به تغییر است و همين گرايش طبيعي انسان به تغيير و تکامل منشا تحولات اجتماعي , فرهنگي ,سياسي و … مي شود و چه بسا اين گرايش خود را در عرصه هاي خدماتي و عمومي همچون شهرداري ها و موضوعي چون مکانيزاسيون خدمات شهري نشان دهد.قطعا اين مناسبات در جهت گيري اساسي شهرداري وحوزه خدمات شهری نیز بشدت حاکم بود بطوري که مسئولين و مديران اين ضرورت را درک کرده بودند . دستور و تأکیدات بی سابقه شهردار محترم تهران مبنی بر انجام پروژه مکانیزاسیون خدمات شهری در شهر تهران نشان از شناخت و درک عمیقی است از نیاز به تغییر که نهایتاً سبب تکامل و مشارکت عمومی شهروندان در بخشی از شئونات زندگی روزمره خود گردید، البته قطعاً هر سنت شکنی و تحول نگری مقاومت ها و مخاطراتی را به همراه خواهد داشت که در ابتدا نگران کننده و مخاطره آمیز جلوه می کند اما در ادامه راه و با شکستن روابط غلط سنتی حاکم بر بخش وسیعی از شهرداری و سالم سازی سیستم و تغییر نگرش و ارائه تعریف ها و مفاهیم جدید در عرصه خدمات رسانی قطعاً در انتها شیرینی و حلاوت را نصیب کسانی خواهد نمود که با جسارت و شهامت قدم در این راه نهادند و آن را به منزل مقصود رسانند . آنچه در این گزارش بصورت مدون جمع آوری شده تنها روزنه کوچکی است از اقدامی که در دیماه سال 84 با دستور شهردار محترم تهران در خصوص پروژه مکانیزاسیون خدمات شهری در شهر تهران آغاز شد و طي يک سال گامی بی نظیر در مدیریت نوین شهری برداشته شد که انشاا… در حافظه شهروندان ثبت و به عنوان الگو و نمونه ای بزرگ در مسیر توسعه پایدار ، زندگی اجتماعی و رفاهی ساکنین نقش خواهد بست .
1-نیاز به تغییر وتحول در حوزه خدمات شهری با توجه به پیشرفت و توسعه شهر نشینی
2-مشارکت عمومی , سالم سازی سیستم خدمات رسانی ,ارتقا سطح خدمات
3-حرکت در راستای توسعه پایدار در زندگی اجتماعی و شهرنشینی شهروندان
سابقه طرح مکانیزاسیون خدمات شهری
با توجه به تجربه موفق کشورهای پیشرفته در خصوص ارائه خدمات شهری بصورت مکانیزه، مدیران شهری تهران از اوایل دهه 70 سعی بر این داشتند که از این تجربه به عنوان يک ضرورت در کلان شهر تهران نیز بهره بگیرند و شرایط زیست محیطی و منظر شهری را به استانداردهای جهانی نزدیک سازند.
در همین راستا در>اولین قدم در سال 1372 تعداد 30 دستگاه مخزن در حوالی میدان ولی عصر ( خیابان ولی عصر، زرتشت، فلسطین و بلوار کشاورز ) توسط سازمان خدمات موتوری نصب گردید. در مرحله بعد برای ارزیابی مجدد طرح، محلاتي در منطقه 8 شهرداری انتخاب و مخازن فلزی در 60-50 محل نصب شد که در این منطقه به تدریج تعداد مخازن به 380-370 دستگاه رسید ولی بدلیل عدم همراهی، همکاری و پشتیبانی مناسب پیشرفتی در این کار حاصل نگردید
طی سالهای بعد در مناطق 6 ،7 ،11 و 20 نیز در حد یک ناحیه، نصب مخازن توسط سازمان خدمات موتوری انجام گرفت که بعد از مدتی در مناطق 8 و 20 مخازن کاملاً جمع شد ولی در مناطق 6 ، 7 و 11 حضور مخازن بطور پراکنده در نقاط دپوی زباله و بعضاً تخلیه توسط سیستم سنتی ، استفاده از مخازن ادامه داشت و در طول دوره های یاد شده که بصورت پایلوت انجام می شد، جمعاً از 5 دستگاه « فان » در خصوص تخلیه مخازن استفاده گردید.
لازم به یادآوری است تنها تجربه عملی در این خصوص طی سالهای یادشده مربوط به جمع آوری مکانیزه زباله های مراکز اختصاصی نظیر بیمارستانها، درمانگاهها، هتلها، مراکز نظامی و انتظامی بوده که بعداً به کارخانجات هم تسری پیدا کرد و هنوز هم ادامــه دارد ولـی در سطح نواحی 122 گانه شهری اقدام مؤثری انجام نشد و شیوه سنتی تا پایان سال گذشته ادامه داشت حتی طرح مطالعه شده ای حدود 4 سال قبل توسط یکی از شرکتهای مشاور با برآورد هزینه سالانه در حدود 160 میلیارد تومان ( برای تأمین ماشین آلات و اجرای مکانیزاسیون ) پیشنهاد شده بود نیز به اجراء در نیامد.
در سال 1384 در مدیریت جدید شهرداری تهران، بحث مکانیزه در خدمات شهری به عنوان ضرورت اجتناب ناپذیر در دستور کار قرار گرفت که با بررسی های همه جانبه و علیرغم محدودیت اعتبارات و عدم تجربه موفق قبلی، از دي ماه سال 1384 با مشارکت و سرمایه گذاری بخش خصوصی تبدیل شیوه سنتی به مکانیزه آغاز و بصورت تدریجی با زیر پوشش قرار دادن نواحی مختلف، متناسب با امکانات گسترش یافت که در حال حاضر تمامی نواحی 122 گانه بطور کامل تحت پوشش طرح قرار دارند.
سابقه طرح مکانیزاسیون :
سال 1372 – 30 دستگاه مخزن در منطقه 6 شهرداری تهران نصب گردید.
سال 1373 – 60 دستگاه مخزن در منطقه 8 شهرداری تهران نصب گردید .
در سالهای بعد مناطق 6 و7و11و20 در حد یک ناحیه سازمان اقدام به نصب مخازن نمود که بدلیل عدم همراهی و همکاری و پشتیبانی پیشرفتی در کار حاصل نگردید .
سال 84 با دستور شهردار محترم تهران بحث مکانیزه در خدمات شهری به عنوان ضرورت اجتناب ناپذیر در زندگی شهری در دستور کار قرار گرفت.
نمایی از سیستم سنتی خدمات شهری
پس از اجرای طرح مکانیزاسیون خدمات شهری به یکباره سیستم سنتی نقاط ضعف و سیکل معیوب خود را بصورت آشکاری بیان نمود و این امر که چرا تاکنون این بیماری مزمن ثابت و استوار به حیات ناقص خود ادامه داده و عیوب آن آشکار نشده بایستی در ساختار و روابط غلط حاکم بر آن و منسجم و قوی عمل نمودن شیوه مذکور جستجو نمود. عوامل ذینفع که در این چرخه معیوب بود سبب گردید طی سالهای متمادی هیچ مدیریتی فرصت و جسارت نزدیکی و ترمیم و اصلاح این بخش از حوزه خدمات شهری را پیدا ننماید . چرا که ترمیم و اصلاح امور باید در شرایطی صورت می گرفت که هیچ خللی به فعالیت های روزمره و بخصوص جمع آوری پسماندها وارد نشود به زبان دیگر بایستی جایگزینی شیوه مکانیزه به جای شیوه بیمارگونه سنتی بنحوی انجام می پذیرفت که هیچ وقفه و آسیبی حتی برای یک لحظه به تداوم رفت و روب، جمع آوری زباله و بحث خدمات شهری که امروزه با زندگی شهروندان ارتباط مستقیمی دارند>وارد نمی کرد . در این شرایط تنها جسارت و تحول نگری و پایداری بر تصمیم ضامن موفقیت چنین پروژه عظیمی می گردید . شهر تهران با بیش از 700 کیلومتر مربع وسعت و بیش از 8 میلیون نفر جمعیت ساکن و 3 میلیون نفر جمعیت شناور حدود 12 % جمعیت کشور را در خود جای داده است. 26 % بودجه جاری کشور، 38 % امکانات فرهنگی و آموزشی به خود اختصاص داد تهران داراي بیش از یکصد میلیون متر مربع سطوح قابل رفت و روب بوده و روزانه بیش از 7000 تن انواع زباله در اين شهر توليد مي شود علاوه بر جمع آوري زباله ها جمع آوري لجن و ضایعات و لزوم لایروبی انهار روباز و روبسته و شستشوی المانهای شهری که در 20 ردیف کاری و خدماتی ارائه می شود از جمله ماموريتهاي در حال انجام است که به طور روزانه صورت مي گيرد . در چنین شرایطی انجام پروژه مکانیزاسیون خدمات شهری با هدف ارتقا سطح خدمات کاهش هزینه ها، تعدیل بار نیروی انسانی، تأکید بر بهبود روش و افزایش کیفیت و بهره وری و ضرورت نظارت عالی بر بخش نگهداری خدمات شهری در دستور کار حوزه معاونت خدمات شهری قرار گرفت و سازمان خدمات موتوری شهرداری تهران مسئول پیگیری امر شد.
اجرای طرح مکانیزاسیون خدمات شهری در شرایطی صورت می گرفت که می بایست هیچ خللی به فعالیت روزمره و جمع آوری روزانه 7000 تن زباله وارد نمی کرد و این جایگزینی از شیوه سنتی به شیوه مکانیزه بايد در بیش از 700 کیلومتر مربع از شهری با 8 میلیون جمعیت ساکن و 3 میلیون جمعیت شناور بدون کوچکترین وقفه ای در زندگی روزمره شهروندان انجام مي شد .
| سیمای شهر تهران | |
| جمعیت ساکن | 8 میلیون نفر |
| جمعیت ساکن و شناور | 11 میلیون نفر |
| تراکم جمعیت | 10600 نفر در هر کیلومتر مربع |
| تعداد خانوار | 1900000 خانوار |
| مساحت رفت وروب روزانه تهران | 100000000 متر مربع |
| زباله جمع آوری شده روزانه | 7000000 کیلوگرم |
| تولید زباله روزانه هر نفر در تهران | 800 گرم تا 1 کیلوگرم |
| تعداد مناطق | 22 |
| تعداد نواحي | 122 |
نتیجه بررسی یکساله اقدامات صورت گرفته در پروژه مکانیزاسیون خدمات شهری حسب پيش بينيهاي قبلي مواردی را عيان نمود که ذیلاً پاره ای از معایب روش سنتی و مزایا و محاسن روش مکانیزاسیون خدمات شهری ذکر مي گردد که این تغییرات در تمامی شئونات اجرایی ، مدیریتی ، نظارتی ، ساختاری ، انسانی ، مالی ، زیست محیطی و خدمات شهری قابل لمس و نتايج حاصله بسيار چشمگير مي باشد .
1- تعیین نازل ترين شرايط برای حضور پیمانکاران
مبناء انتخاب پیمانکاران و رتبه دهی و رتبه بندی آنها درشيوه سنتي در سطح بسیار نازل باعث انتخاب افرادی با اندک سرمایه ای به عنوان پیمانکار خدمات شهری می شد به طوری که فردی که به همراه همسر و فرزند خود شرکتی به ثبت رسانده بود با دو دستگاه موتور سیکلت و یک دستگاه وانت می توانست دارای رتبه بندی خدمات شهری شود و به عنوان پیمانکار شهرداری انتخاب و فعالیت چندین ناحیه شهرداری را به دست گیرد و بین یک الی دو میلیارد تومان قرارداد منعقد نماید به طور طبیعی وجود پیمانکاران ضعیف از نظر مدیریتی، مالی و فنی جز کاهش ارائه خدمات، ناتوانی در مواجهه با مسائل و مشکلات و نارضایتی نیروی انسانی نتیجه ای در بر نداشت و بدلیل اینکه طول دوره فعالیت آنها یکسال بود هیچ رغبتی و تمایلی به برنامه ریزی ، سرمایه گذاری و بالابردن کیفیت کار نداشتن و وظایف محوله خود را در چارچوب ایجاد ارتباط تنگاتنگ با عوامل ذیربط و لوث نمودن امور می نمودند در حالیکه در شیوه مکانیزه بدلیل اینکه پیمانکار بمدت 5 سال می بایستی چندین ناحیه را تحت پوشش قرار دهد با تمایل و علاقه فراوان نسبت به برنامه ریزی و سرمایه گذاری جهت بالا بردن کیفیت کار خود اقدام خواهد نمود بنحوی که تاکنون توسط پیمانکاران بخش خصوصی بیش از 300 میلیارد ریال سرمایه گذاری در حوزه خدمات شهری در سطح مناطق انجام گرفته است که این امر گویای موفقیت اولیه پروژه مبنی بر مشارکت بخش خصوصی در امور خدماتی است که شرایط امنیت
سرمایه گذاری برای بخش خصوصی در حوزه خدماتی فراهم گردید تا پیمانکاران با احساس امنیت سرمایه گذاری، با صرف هزینه بسیار بالا اقدام به خرید تجهیزات و ماشین آلاتی بنمایند که صرفاً در امور خدماتی کاربری دارد ولاغیر .
شیوه سنتی :
یک پیمانکار با استعداد یک موتور و یک وانت به مدت یکسال اقدام به عقد قرارداد چند میلیارد ريالی می نمود .
شیوه مکانیزه :
پیمانکاران با سرمایه ای بالغ بر میلیاردها تومان به مدت 3- 5 سال اقدام به عقد قرارداد با سازمانها می نمایند که این امر سبب امنیت سرمایه گذاری و حضور فعال بخش خصوصی در زمینه خدمات شهری می شود .
2- دادن اخطارهای مکرر و بی اثر به پیمانکاران سنتی
ضعف پیمانکاران در تمامی جوانب باعث بروز مشکلات متعدد و در نتیجه دریافت اخطارهای متعددی می گردید ( که دریافت صرفاً 2 یا 3 اخطار برای عزل هر یک می توانست کافی باشد ) به طوریکه صرفاً طی يک روز در شهریور ماه 84 فقط 714 اخطار به متخلفین به علت عدم رعایت وظایف محوله صادر می گردد .که نشان از وضعیت بسیار نامطلوب نحوه فعالیت و عدم توجه به حداقل وظایف محوله و تعهدات می با شد که شهرداری علیرغم صدور اخطارهای قانونی به علت عدم توانایی لازم در برخورد و مواجهه با متخلفین قادر به اعمال قانون و اصلاح سیستم نبوده و متخلفین با دریافت توبیخ یا جرایم اندک به فعالیت خود ادامه می دادند.
به علت ضعف مفرط پيمانکاران و سيستم خدماتي طی یک روز 714 اخطار توسط مسئولین نظارتی به پیمانکاران سنتی داه شده که متاسفانه به دلیل عدم توانایی لازم شهرداری در برخورد و مواجهه با پیمانکاران متخلف آنها بدون هیچ هراسی به کار خود ادامه می دادند.
3- عدم حضور پیمانکاران در مناقصات برخی نواحی در مناطق
طبق اعلام اکثر مناطق اغلب پیمانکاران با ذکر این مطلب که پرداخت وجه ناحیه تکافوی هزینه ها را نمی کرد در مناقصات نواحی شرکت نمی کردند و شهرداری منطقه مجبور به تمدید قرارداد و ادامه فعالیت پیمانکار قبلی و حتی درخواست تمدید سال آتی با افزایش سنواتی حقوق و مزایای کارگری و دیگر ضرایب خدماتی و مالی می گردید در واقع پیمانکاران با تبانی با یکدیگر با عدم شرکت در مناقصات خود به خود نسبت به افزایش قیمت دلخواه و تمدید قرارداد سالانه و ادامه فعالیت و روند گذشته خود اقدام نموده و شهرداری در تنگنای ضرورت انجام خدمات شهری مجبور به تمکین خواسته ها می شد و این روند در بسیاری از نواحی مناطق ادامه داشت و جالب توجه اینکه برخي پیمانکاران که در سه نوبت مناقصه ناحیه خود شرکت نکردند (البته به امید افزایش قیمت و تمدید آن) با انجام مکانیزاسیون توسط سازمان خدمات موتوری با قیمت قبلی به شدت مخالفت نموده و معترض شدندکه چرا کار از دست آنها خارج شده .
تبانی پیمانکاران سنتی با یکدیگر در جهت افزایش قیمت دلخواه و تمدید قرارداد سالانه با تعرفه مورد نظر خود
4- شیوه برگزاری و دوره زمانی مناقصه ها
چنانچه 120 روز تعطیلی رسمی از روز های سال را کسر نمائیم 240 روز کاری می ماند که با توجه به 122 ناحیه شهرداری هر پیمانکار در شیوه سنتی می بایستی برای یک ناحیه کلیه تشریفات مناقصه را طی نمایند بعبارت دیگر 122 روز کاری از طول دوره کاری یک سال به انجام مناقصه برای تعیین پیمانکار با حضور شهردار منطقه و کلیه معاونین و نمایندگان حقوقی شهردار، معاون خدمات شهری، مسئول معاملات و پیمانکاران شرکت کننده در شهرداریهای مختلف می گذشت به نحویکه از 15 روز قبل شهرداری با صرف هزینه ای گزاف اقدام به دادن آگهی و قبول سپرده، باز کردن پاکت های پیشنهادی و در نهایت انتخاب پیمانکار براي صرفا يک ناحيه می نمود اما در شیوه مکانیزه کل 122 ناحیه را در قالب مناقصه به 9 پیمانکار بخش خصوصی بمدت 5 سال واگذار می گردد بنحویکه در این شیوه تنها 9 روز کاری برای 5 سال وقت گذاشته می شود حال مقایسه این دو شیوه خود بیانگر صرفه جویی عظیمی است که تنها در بخش روال اداری و وقت مسئولین شهرداری در ارتباط با مناقصات صورت می گیرد .
روش سنتی :
اتلاف 122 روز کاري برای برگزاري 122 مناقصه براي انتخاب 122 پيمانکار براي 122 ناحيه در يک دوره يکساله .
روش مکانیزه :
صرف مدت 9 روز وقت براي انتخاب 9 پيمانکار براي 122 ناحيه در يک دوره 5 ساله به عبارتي تبديل 122 روز کاري براي برگزاري مناقصه به دو روز کاري در سال .
در کشورهای اروپایی دوره و طول زمان قرارداد پیمانکاران خدمات شهری با شهرداریها 15 الی 17 سال می باشد .
5 – مناسبات نامطلوب درون سازمانی و پیمانکاران
با توجه به مطالب فوق پیمانکاران متخلف جهت تداوم روند قبلی و نامطلوب خود به انحاء مختلف سعی در تبانی و ایجاد رابطه ناسالم با افراد مرتبط با خود را داشته کــــه از آن جمله اســتخدام بی رویه اقــوام و آشــــنایان، انجـــام هزینه های غیر ضروری و غیر قانونــی ، جذب نیروجهت اشتغال در سایر بخشها و … که در نتیجه ایجاد فضایی ناسالم و روابطی نادرست و افزایش هزینه ها را در پی داشت.
جذب نیرو در سایر بخشها و واحدهای شهرداری مناطق سبب افزایش هزینه شهرداری در رابطه با بحث خدمات شهری می گردید از سوی دیگر این امر سبب ارائه اسامی و آمارهای غیر واقعی می گردید
6 – تحویل خودرو توسط شهرداری و عدم پرداخت وجه آن
پیمانکاران سنتی به علت ضعف مالی و نداشتن سرمایه کاری قادر به تهیه خودرو و ماشین آلات مورد نیاز خدمات شهری نبودند و اغلب خوروهای حمل زباله، خاک، نخاله و لجن توسط شهرداری تأمین می شد که این امر علاوه بر عدم شفافیت در محاسبات مالی باعث نابودی سرمایه های شهرداری و همچنین عدم پرداخت بدهی های پیمانکاران به شهرداری بابت دریافت ماشین آلات شده بود به طوریکه تا این تاریخ اغلب
پیمانکاران شهرداری بابت دریافت خودروهای شهرداری طی سالهای گذشته بیش از چهارصد میلیون تومان
به شهرداری بدهکار هستند و این بدهی علیرغم پیگیریهای متعدد پرداخت نشده که در برخی موارد شهرداری وصول مطالبات خود را از طریق مراجع قضایی پیگیری می نماید.
7- حذف عامل تناژ در پرداختی ها و جلوگیری از تخلفات پیرامونی
به دلیل اینکه معیار پرداخت ها در شیوه سنتی بر حسب کمیت و تناژ زباله جمع آوری شده به پیمانکاران بود بنابراین پیمانکار سنتی بدون توجه به کیفیت امر مستقیماً یا غیر مستقیم زمینه اختلاط زباله را با دیگر عناصر غیرمجاز از قبیل خاک ، نخاله ، آب ، ضایعات وزین جهت افزایش تناژ خود مرتکب می گردید و نسبت به تطمیع عوامل انسانی از قبیل مسئولین توزین و باسکول چی جهت بالابردن غیر واقعی تناژ زباله اقدام می نمود در حالیکه در شیوه مکانیزه با توجه به اینکه تناژ زباله و افزایش آن در وجه دریافتی تأثیری نداردو حسب شیوه نامه تهیه شده و ابلاغ شده به پیمانکاران مکانیزه کیفیت کار مورد توجه می باشد علاوه بر جلوگیری از مفاسد گذشته سبب افزایش بهره وری و کیفیت کار نیز شده به نحوی که با بررسیهای انجام شده علیرغم آنکه بطور طبیعی بایستی سالانه شاهد رشد زباله در شهر تهران باشیم اما با اجرای طرح مکانیزاسیون شاهد کاهش زباله نیز بودیم در باب کیفت کار نیز حسب بررسی انجام شده توسط حوزه اداره کل خدمات شهری بالاترین امتیاز و میانگین بالا نصیب پیمانکاران مکانیزه شده که گویای بالابودن کیفیت کارمکانیزه است.
معیار پرداخت ها
شیوه سنتی = تناژ = تخلفات در زمینه افزایش غیر واقعی تناژ
شیوه مکانیزاسیون = کیفیت کار(ساعت – ماشین) = از بین رفتن زمینه تخلفات و بالارفتن کیفیت و بهره وری انجام کار
8- اتوماسیون ایستگاههای میانی و حذف عامل انسانی در توزین
در راستای بهینه نمودن و بالا بردن ضریب کارآیی ایستگاههای میانی اقدام به اتوماسیون ایستگاههای و مغناطیسی نمودن سیستم توزین آنها شد که این امر موجب حذف عامل انسانی و نقش آنها در توزین ماشینهای حمل زباله گردید که موجب از بین رفتن زمینه تخلفات گردید .
9- کاهش تردد خودروها
در شیوه سنتی حداقل 2650 دستگاه خودرو زباله ها را جمع آوری می نمودند که بدلیل عدم امکان کامپکت و پرس نمودن هیچگاه از ظرفیت کامل خود بهره برداری نمی نمودند و مجموعاً در طول شبانه روز بطور متوسط 3 بار در روز نسبت به جمع آوری زباله اقدام می نمودند که این امر علاوه بر تردد بیش از اندازه و مصرف سوخت و ایجاد آلودگی زیست محیطی هزینه های بسیاری را نیز بردوش شهروندان می گذاشت در حالیکه در شیوه مکانیزه این تعداد خودرو به 600دستگاه خودرو مجهز کاهش یافته که با پرس کردن زباله و کامپکت آنها قادرند 6 الی 10 تن زباله را جمع آوری نمایند، در شیوه سنتی زباله و شیرابه ها از پشت ماشین های رو باز به خیابان می ریخت وخودروهای مذکور جهت تخلیه به ایستگاه های میانی تردد می نمودند و سپس زباله ها توسط سیمی تریلر ها به مراکز دفن ارسال می شدند در شیوه مکانیزه خودروهای مجهز به داشتن مخزن شیرابه گیر می باشد و علاوه بر اینکه زباله ای در سطح خیابان نمی ریزد از جاری شدن شیرابه نیز جلو گیری گردید وحتي مي توان مستقیماً زباله ها را به مراکز دفن ارسال نمود با یک مقایسه اجمالی می توان از کاهش آشکار تردد در شیوه مکانیزه نسبت به شیوه سنتی خبرداد ، علاوه بر این محاسناتی دیگر از قبیل حفظ محیط زیست ، جلوگیری از تکثیر جانوران موذی ، کاهش مصرف سوخت و دیگر موارد اشاره نمود .
تقليل 2650دستگاه خودرو بنزين سوز با سيستم سوخت ناقص و آلودگي بالا در شيوه سنتي به 600 دستگاه خودرو با سوخت گازوئيل و واجد استانداردهاي يورو 2000 در شيوه مکانيزه .
نتیجه = کاهش ترافیک ، کاهش آلودگی زیست محیطی ، کاهش مصرف سوخت
کاهش استهلاک سرمایه ، کاهش نیروی انسانی ، جلوگیری از اتلاف سرمایه ها
10- حذف صف و وقفه های طولانی در ساعات جمع آوری زباله
اعظم فعالیت خدمات شهری خصوصاً جمع آوری زباله در بین ساعت 9 شب تا 6 صبح روز بعد انجام می پذیرد در شیوه سنتی حسب بررسی انجام شده خودروهای نیسان به دلیل عدم کامپکت زباله نمی توانستند از ظرفیت نهایی خود استفاده نمائید و حداکثر بین 800 کیلوگرم تا 1000 کیلوگرم زباله را جمع آوری می نمودند که جهت تخلیه تنها می بایستی به ایستگاههای میانی مراجعه می نمودند و به دلیل محدودیت ایستگاههای میانی و بالا بودن تعداد خودروهای نیسان و ضعف پیمانکاران سنتی ، ناظرین و … همیشه شاهد صفهای طولانی اینگونه خودروها در ایستگاههای میانی برای تخلیه زباله خود بودیم حضور اینگونه خودروها با ظاهری بسیار کثیف و نامناسب در طول روز نیز بسیار آزار دهنده بود اما در شیوه مکانیزه خودروهای آتکو و کامیونت با ظرفیتهای 6 و 10 تن و امکان کامپکت و انتقال مستقیم زباله به مراکز نهایی و دفن زباله عملاً باعث حذف صفهای طولانی خودروها در ایستگاههای میانی شدیم .
شیوه سنتی
1- ظرفیت خودروهای نیسان طرح حداکثر 800 تا 1000 کیلوگرم نتیجه=صفهای طولانی در ایستگاههای میانی
در شیوه مکانیزه
2- ظرفیت خودروهای آتکو و کامیونت 6 الی 10 تن نتیجه= از بین رفتن صف طولانی در ایستگاههای میانی
11- جلوگیری از بکار گیری ماشین آلات غیر استاندارد
شیوه جمع آوری و حمل زباله به روش سنتی در نواحی و مناطق با استفاده از خودروهای روباز و غیر استاندارد و کثیف به حدی نامطلوب و نامناسب بوده که به عنوان یک منبع آلوده کننده متحرک قابل ارزیابی بوده تا خودروی نظافت شهری . به طوریکه این خودروهای غیراستاندارد که مأموریت جمع آوری زباله را بر عهده داشته اند در سطح شهر به عنوان یک خودروی زشت، نامرتب و آلوده که زباله و شیرابه ها را در معابر و خیابانها و اغلب تقاطع وچهارراهها پخش می نماید شناخته می شدند پر واضح است که قضاوت شهروندان در مورد سیستمی که مسئول نظافت و زیباسازی شهر است و توانایی رعایت آن را در مورد خودروهای خود ندارد چه خواهد بود .
شیوه جمع آوری روش سنتی = خودروهای روباز ، غیراستاندارد ، کثیف
شیوه جمع آوری روش مکانیزه = خودروهای استاندارد ، زیبا
12- شفافیت در رابطه با آمار دقیق نیروی انسانی
عدم وجود آمار واقعی نیروی انسانی در محاسبات مالی پیمانکاران سنتی خدمات شهری در برخی مناطق و نواحی باعث افزایش دریافتی پیمانکاران می شد به نحویکه به علت ارائه آمار جمعی و عدم وجود نیروی انسانی اعلام شده روز به روز شاهد کاهش ارائه خدمات و افزایش نيروي انساني و در نتيجه افزايش الزام پيمانکاران در سيستم مکانيزه به افتتاح حساب بانکي براي کليه پرسنل و ممنوعيت به کارگيري نيروي انساني در بخشهاي غير مرتبط با وظيفه قانوني پيمانکار و شفافيت در پرداخت حقوق و مزايا و بيمه و ماليات از طرف پيمانکاران از جمله عوامل موثر در حفظ امار واقعي و جلوگيري از بروز هرگونه شائبه مي باشد .
13 – جلوگیری از بکارگیری کودکان و اتباع بیگانه
به کارگیری کودکان و اتباع بیگانه علیرغم غیرقانونی بودن آن که به علت ارزان بودن و عدم هزینه بیمه و مالیات و پرداخت حداقل حقوق و عدم تعهدات لازم قانونی در بسیاری از نواحی و مناطق به عنوان امری عادی و بدیهی بدل شده بود که علیرغم صدور دستورات و بخشنامه ها و دستورالعملهای متعدد هیچ اقدامی جدی و عملی صورت نگرفته که نشان از انفعال مدیریت شهرداری در مواجه با آن و تساهل و تسامح در رفع آن و در نتیجه تجری خاطیان و متخلفین و بی اثر شدن دستورالعملها و ابلاغیه های شهرداری که در خوش بینانه ترین حالت ترس و نگرانی مسئولین از اخلال در روند فعالیت خدمات شهری توسط متخلفین می تواند یکی از عوامل موثر این سهل انگاری باشد .
خوشبختانه در شیوه مکانیزه اشکالات فوق مانند عدم وجود آمار کارگران، و یا استفاده از کودکان بدلیل سیستم تخصصی اداره ماشین آلات بنحو محسوسی کم رنگ می شود با توجه به اینکه از اهداف اولیه پروژه مکانیزاسیون تقلیل نیروی کار از 16200 مورد به 5500 نفر نیروی کیفی است لذا با استقرار کامل تجهیزات و ماشین آلات مکانیزه علاوه بر تعدیل نیروی انسانی و صرفه جویی که در این ارتباط پدید می آید شهروندان با نیروهایی خدماتي مواجه می شوند که بایستی از نظر کیفی در سطح قابل قبولی باشند
14- افزایش ضریب بهداشت
از جمله مشکلاتی که در روش سنتی مشاهده می شده عدم رعایت بهداشت و استانداردهای ایمنی و در مورد کارگران و نیروی انسانی بود به طوریکه فعالیت کارگران بر روی خودروی روباز و تماس مستقیم با زباله و ضایعات و آلودگیهای شهری اغلب باعث بروز تصادف و حوادث منجر به فوت و نقص عضو و بیماری های مزمن گشته که سوابق و پرونده های قضایی متعدد در مناطق حکایت از عدم رعایت استانداردهای معـمول دارد .گزارش عملکرد مرکز بهداشت شهرداری تهران طی سال 1384 حاکی از آن است که 80% عوامل و پرسنل خدمات شهری در شرایط کاملاً سخت گرما و سرمایی آزار دهنده مشغول بکار بوده و 64% در محیط مملو از گرد و غبار و آلودگی فعالیت می نمایند ، همچنین 64% در معرض آلودگی میکروبی قرار داشته و 45% در معرض خطر حادثه که عمدتاً در مسیر شریـانهای اصلی متاسفانه منتج به جرح و فوت می گـــردد می باشند قرار دارند .در حالیکه در شیوه مکانیزه کارگران خدمات شهری تنها با مخازن ارتباط دارند و تخلیه و حمل زباله توسط ماشین آلات مکانیزه انجام می پذیرد که علاوه بر جلوگیری از بیماریهای فوق الاشاره سبب افزایش بهره وری کارگران و عوامل ذیربط در کار جمع آوری پسماندها و زباله ها می شود، پیمانکاران سنتی بدلیل عدم توان و عدم علاقه به سرمایه گذاری هیچگاه در فکر لباس و پوشاک مناسب کارگری خود نبودند در حالیکه در شیوه مکانیزه پیمانکاران موظف به تهیه البسه مناسب با کلیه تجهیزات انفرادی از قبیل چکمه، دستکش، بادگیر و … حسب شیوه نامه ابلاغی هستند و ناظرین بصورت مرتب نسبت به این امر نظارت کافی خواهند داشت .
در شیوه سنتی : (طبق گزارش مرکز بهداشت شهرداري تهران در سال 1384)
80% عوامل و پرسنل خدمات شهری در شرایط سخت گرما و سرما مشغول به کار بودند .
64% در محیط مملواز گرد و غبار و آلودگی میکروبی فعالیت می کردند .(بعلت تماس مستقيم کارگران با زباله و گرد و غبار حاصله از رفت و روب دستي )
45% در معرض خطر حادثه در مسیر خیابانها و شریانهای اصلی بودند .
در شیوه مکانیزه :
عوامل خدمات شهری تنها با مخازن و ماشین آلات جمع آوری و رفت و روب ارتباط دارند و از تماس مستقیم با عوامل آلودگی به دور هستند .
15- افزایش بهره وری فردی در رابطه با نظافت و رفت و روب
در شیوه سنتی کارگران با جاروب دستی اقدام به نظافت و جارو نمودن معابر می نمودند که این امر سبب افزایش گرد وخاک، انتشار میکروبها و ویروسها در هوا و آلودگی زیست محیطی می شد علاوه بر آن پائین بودن کیفیت کار، کاهش سرعت و احتمال خطرات جانبی برای کارگران وجود داشت خوشبختانه در شیوه مکانیزه با بکارگیری ماشین آلات قوی و مکنده علاوه بر جلوگیری از انتشار گرد و خاک و میکروب در فضا و کاهش آلودگی زیست محیطی کیفیت کار و سرعت آن بشدت افزایش یافته بنحویکه قابل مقایسه با عملکرد سنتی کارگران نمی باشد ، سازمان خدمات موتوری باتوجه به عرض معابر نسبت به تأمین ماشین آلات با ابعاد مختلف جهت رفت و روب معابر با عرض های مختلف اقدام نموده است که این امر سبب رضایتمندی بسیار زیاد همشهریان در کلیه نواحی گردیده است .
1-افزایش بهره وری فردی و کیفیت کار در استفاده از ماشين آلات مکانيزه رفت و روب
2-جلوگیری از انتشار ميکروبها و گرد و غبار در هوا و کاهش آلودگي زیست محیطی
16- افزایش ایمنی کارگران
در سیستم سنتی به دلیل انفرادی بودن عوامل خدمات شهری در امر رفت و روب، جمع آوری زباله و … متاسفانه هر ساله شاهد تصادفات و حوادث احتمالی برای کارگران زحمت کش خدمات شهری بودیم که این امر باتوجه به استفاده از ماشین آلات مکانیزه در امر جمع آوری زباله و رفت و روب و خارج شدن از سیکل فردی باعث افزایش ضریب ایمنی کارگران و عوامل خدماتی شده است.
17-استفاده از محل هاي اسکان غير استاندارد و غير انساني
با اجرای پروژه مکانیزاسیون خدمات شهری نسبت به تامین و تهیه مکانهای مناسب برای اسکان کارگران با همکاری مناطق اقداماتی در شرف انجام می باشد که انشاء اله در سال آتی با استقرار کامل تجهیزات و تعدیل نیروی انسانی با هماهنگی و همکاری مناطق مکانها و محلهای مناسبی جهت اسکان کارگری خدمات شهری فراهم گردد .
اسکان کارگري !!
عدم وجود اسکان کارگري مناسب اثر بسزايي در از بين رفتن حساسيت کارگران در رعایت بهداشت و نظافت معابر و خيابانهاي مناطق دارد .
18- حذف بالاسریهای غیر کارشناسی (پلوس)
چنانچه بخواهیم قیمت تمام شده عملیات خدمات شهری را بررسی نمائیم با اتفاق عجیبی مواجه خواهیم شدو آن هم بالاسریهای چند صد در صدی است که از حدود 300 درصد شروع تا 1200درصد افزایش می یابدیعنی برای انجام یک کار مشابه در دو منطقه همجوار قیمت تمام شده در یکی چندین برابر دیگری است عملاً مناطق شهرداری تهران یکی از مهمترین توفیقات خود را در دستیابی به بالاسریهای بالاتر دانسته چرا که با صرف هزینه بیشتر خواهند توانست رتبه بهتری در خدمات شهری کسب نمایند هرچند هستند مناطقی با قیمت متعارف و مدیریت مناسب تر ولی این تفاوت معنی دار قیمت ، عددی است که نقش مؤثری در بسیاری از مناسبات سیستم و پیمانکاران ایفاد می نماید ودر واقع قدرت چانه زنی مناطق نقش تعیین کننده ای در تعیین و تثبیت بالاسریهای منطقه و در نهایت رتبه بندی و ارزشیابی خواهد داشت.
یکی از عمده ترین معایب سیستم سنتی از بعد بررسیهای فنی و اقتصادی نبود مبنای قابل قبول و کار شناسی شده برای ارزیابی خدمات 19 گانه و عدم تعیین تعرفه های منطقی برای پرداخت بهای خدمات پیمانکاران خدمات شهری بوده است . در این زمینه آخرین تعرفه و نرخ پایه مصوب مربوط به سال 1378 می باشد که در طی سنوات بعد تا سال 1384 بصورت اعمال ضریب اضافی ( پلوس ) تا حدود 1200درصد اضافی مورد عمل قرار گرفته است .
در سیستم مکانیزه با واحد نمودن شاخصه های ارزیابی مجموعه عملیات خدمات شهری از میلیونها کیلو گرم زباله ، میلیونها متر مربع رفت و روب و صدها المان شهری قابل شستشو به شاخص روز – ساعت ماشین و نتیجتاً ساده شدن ساختار ارزیابی ، بسیاری از مشکلاتی که قبلاً وجود داشته حل شده و امکان بررسیهای دقیق در خصوص قیمت تمام شده واقعی فعالیت را فراهم ساخته است .
19– ایجاد یکپارچگی در سیستم مدیریت خدمات شهری (تجميع پيمانکاران)
در شیوه سنتی به دلیل تعدد پیمانکاران و عدم انسجام در شرح وظایف تعیین شده و حاکم بودن برخی از روابط نامناسب بر سیستم نظارتی و مدیریتی پیچیدگی و سردرگمی بی سابقه ای در سیستم مدیریتی پدید آمده بود که در نتیجه کمتر امکان تحلیل درست و شفاف از وضعیت عملیاتی در حوزه خدمات شهری را فراهم می آورد بطوريکه ارسال پيام يا ابلاغ بخشنامه و يا آموزش و درخواست آمار و با هرگونه رابطه اداري و مالي , حقوقي و نظارتي مستلزم تماس با 122 پيمانکار و پيگيريهاي طولاني مدت و خسته کننده با صرف انرژي هاي فراوان مي شده از طرفي به علت تعدد پيمانکاران ، هر منطقه یا ناحیه با توجه به توان شخصی و سلیقه مدیریتی خود و تجارب فردی اقدام به اعمال نوعی خاص از مدیریت می نمود که اولاً فراگیر نبود و در ثانی به دلیل عدم ثبات مدیریتی پایدار نیز نمی شد و بسیار طبیعی بود که سیستم قدرت تحلیل و ارزیابی خود را از دست بدهد که نتیجه این امر تضعیف مباحث نظارتی و فراهم شدن شرایط برای هــر گونه تخلف بود که با شروع به کار مکانیزاسیون خدمات شهری به دلیل تجمیع پیمانکاران وفرا منطقه ای عمل نمودن مکانیزاسیون این ساختار غلط و روابط حاکم بر آن به صورت واضح آشکار گردید و با استمرار حرکت مکانیزاسیون وحدت رویه ، یکسان سازی مدیریت واحد در اجرا با استفاده از تجربیات سایر کشورهای پیشرفته جهان سبب بالا رفتن امر نظارت و اعمال مدیریت پایدار بر سیستم گردید به نحویکه آمادگی لازم برای ارائه تحلیلها و ارزیابی مستمراً در طول عملکرد مکانیزه همیشه وجود دارد .
اعمال مدیریت پایدار بر سیستم
سیستم مدیریتی
شیوه سنتی : تعدد پیمانکاران ،سختي ايجاد رابطه مالي , حقوقي , اداري با 122 پيمانکار فردی سلیقه ای و ناحیه ای عمل نمودن ، عدم ساختار مناسب و يکپارچه بر روابط مدیریت ، فراگیر نبودن اعمال مدیریتی و محدود بودن آن به یک ناحیه و در مواردی تعارض با نواحی دیگر موجب از هم گسیختگی و سردرگمی مباحث مدیریتی واحد می شد .
شیوه مکانیزه : تجمیع پیمانکاران ، یکسان سازی مبحث مدیریتی ، ارزیابی کلی و فراگیر از سیستم به صورت یکپارچه که سبب اعمال یک مدیریت واحد و پایدار بر مجموعه عملکرد سیستم خدمات شهری مي گردد.
20- کثرت پیامهای بیسیم ناشی از اختلال در عملیات
تعداد پیامهای بیسیم و تلفنی شبکه هابی مخابراتی شهرداری تهران و مناطق 22 گانه و انالیز آنها نشان از آشفتگی وضعیت خدمات شهری تهران و عدم رضایت ,ضعف ضوابط و مقررات و تخلفات وسیع و عدم آمادگی پیمانکاران در ارائه خدمات روزمره و تکرار پیامها و تذکرات مکرر و عدم رعایت آنها در شبانه روز بود به عنوان نمونه ثبت 741 پیام بیسیم طی یک روز(مورخ 28/2/85) که جزء معدودی پیام عموماً پیامهای مرتبط با خدمات شهری بود کاستی ها و نقایص موجود درشهر تهران طی 24 ساعت را نشـان می داد که بیانگر عــدم انجام وظایــف محوله و وجود معایب آشکار در فعالیتهای روزمره سیستم سنتی بود در حالیکه با شروع بکار پروژه مکانیزاسیون بدلیل کیفی بودن کاراین مشکلات بطور محسوسی کاهش یافت و آمارهای موجود بیانگر این موضوع هستند بطوريکه جهت گيري پيام هاي بيسيم و درخواست هاي مردم از طريق سيستم 137 از حوزه خدمات شهري به آسفالت و لکه گيري و ترافيک تغيير يافته است که با کامل شدن و استقرار ماشین آلات و تجهیزات مکانیزه در مناطق و فعالیت مستمر ناظرین وعوامل مکانیزه از حجم پیامهای بیسیم بصورت قابل توجهی کم شده بعبارت دیگر همانگونه که قبلاً اشاره شد در شیوه مکانیزه بدلیل اینکه کیفیت امور ملاک عمل است جهت گیری و استراتژی پیمانکار معطوف به بالا بردن کیفیت کار بوده است که این امر در بررسیهای عملکردی پیمانکاران مکانیزه بصورت دقیق و شفاف پدیدار گشته است .
روش سنتي : 741 پيام بيسيم در طي يک روز ( 28/2/ 85 ) در رابطه با جمع آوري زباله و ضايعات
روش مکانيزه : کاهش شديد پيامها در اين بخش و تغيير آنها به موضوع آسفالت و لکه گيري و
21- جلوگیری از جمع آوری خودسرانه زباله شهرکها و مراکز صنعتی و …
درشهرکها، شرکتها، سازمانها، ادارات، وزارتخانه ها، کارخانجات، پادگانها و مراکز نظامی و انتظامی اغلب پیمانکاران نواحی با استفاده از غفلت و سهل انگاری مدیریت شهری با عقد قرارداد و یا انجام توافقی شفاهی راساً بدون اطلاع و یا تبانی با عوامل شهرداری با دریافت وجه نسبت به جمع آوری و حمل زباله آنها به ایستگاههای میانی اقدام می نمودند و از طرفی با تحویل زباله به ایستگاهها و دریافت تناژ زباله از منطقه مربوطه نیز وجه جمع آوری زباله را به عنوان زباله عمومی و شهری دریافت می کردند که در واقع این پیمانکاران از دو طرف دو بار پول جمع آوری زباله را دریافت می نمودند. در شيوه مکانيزه اين نقيصه اصلاح گرديد بطوريکه تا اين تاريخ 600 مرکز با عقد قرارداد با شهرداري تحت مديريت واحد مکانيزه قرار گرفتند .
22- ساماندهی و جمع آوری زباله غیر متعارف و انبوه
در شیوه سنتی تفاوتی میان شهروندی که یک کیلو زباله در روز تولید می کرده با مراکز و پاساژها وادارات و شرکتهایی که تولید کننده چند تن زباله در یک روز بودند وجود نداشت و اصولاً نظارتی برسیستم جمع آوری زباله با توجه به چرخه معیوب آن وجود نداشت که بتوان به فکر ساماندهی مراکز تولید کننده زباله های غیر متعارف بود، رستورانها، هتلها، مراکزفروش میوه و پاساژهای تجاری و ادارات پس از پایان فعالیت روزمره خود در ساعات پایان روز کاری ویا ساعات پایانی شب اقدام به ریختن حجم بسیار وسیعی از زباله در سطح معابر و خیابان می نمودند و پیمانکاران سنتی نیز با توجه به شرایطی که قبلاً ذکر شد با عقد قراردادهای مخفی و شفاهی اقدام به حمل زباله های مربوطه می نمودند و در واقع حق شهروندانی را ضایع می نمودند که سرانه تولید زباله آنها در حد استاندارد بود . با انجام پروژه مکانیزاسیون خدمات شهری با تهیه بروشورآموزش و ارسال نمایندگان و مامورین سازمان خدمات موتوری به مراکز تولیدکننده زباله های انبوه (پاساژها، کارخانه ها، مراکز اداری تجاری، هتلها، رستورانهاو…) نسبت به عقد قرارداد جهت حمل زباله آنها اقدام شد و بدین ترتیب علاوه بر افزایش درآمد برای شهرداری و سازمان مجری مکانیزاسیون ، سبب کاهش هزینه ها و صرفه جویی گردید و از سوی دیگر نیز عدالت خدماتی نسبت به شهروندان نیز عملاً به اجرا در آمد .
| انعقاد420 قرارداد با مراکز درمانی و بیمارستانی |
| انعقاد 385 قرارداد با سازمانها ، مرکز نظامی ، شرکتها |
23- اصلاح ساختار نظارتی
به نظر میرسد یک سیستم منسجم و شفاف که از ساز و کارهای درستی بهره مند باشد می تواند ضمن دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده با کمترین تشکیلات نظارتی در مسیر اثر بخشی و بهره وری هر چه مطلوبتر عمل نماید و در نقطه مقابل سیستم هایی که از این ویژگی برخوردار نباشند به دلیل ناکارآمدی و تداخل عملیات ، نه تنها توفیق چندانی در دستیابی به اهداف و ماموریتهای از پیش تعیین شده نخواهند داشت بلکه به جهت ضرورت کنترل مراحل اجرایی در مسیر فعالیت منجر به نظارتهای متعدد در لایه ها و سطوح مختلف گردیده و کارایی خود را نیز به زودی از دست می دهند در این سیستم به ازاء هر ناحیه حداقل یک نفر به طور اختصاصی و حداقل چهار نفر دیگر اعم از رئیس ناحیه، معاون ناحیه ، متصدیان محل و مسئول شب بیش از 60% از وقت کاری خود را مصروف این امر نموده که با احتساب رئیس خدمات شهری و معاون خدمات شهری منطقه و ناظرین دستگاههای ستادی قریب به هزار نفر درگیر عملیات نظارتی بوده که متاسفانه در ساعات میانی شب که بیشترین حجم عملیاتی در حال انجام است شاید در سطح تهران جز تعدادی اندک نیروی موظف در این ساعات نتوان یافت و در صورت حضور به علت وسعت فعالیت و سیستم ناکارآمد سنتی و تعداد وسيع نيروي انساني و خودروهاي فعال توفیق چندانی نداشتند، با استقرار ماشین آلات مکانیزه و تجهیزات مناسب در نواحی مختلف و تعدیل ماشین آلات، خودروها و نیروی انسانی ، عملاً سیستم نظارتی در شیوه مکانیزه بصورت نوین و مدرن استقرار یافت و علاوه بر اینکه تعداد پیمانکاران کاهش قابل توجهی یافت کار نظارت بر عملکرد ماشین آلات و پیمانکاران مربوطه که تعداد آنها قابل مقایسه با پیمانکاران خرد وسنتی نبود آغاز گردید حذف عامل تناژ و کاهش تردد و عوامل انساني و احتساب ساعت کارکرد خودرو و توجه به کيفيت خدمات ارائه شده و نظارت منطقه اي و فرا منطقه اي و ارزيابي تطبيقي از عملکرد نظارت منطقه اي و عمومي را سهل و ارزيابي را آسان نمود.پیمانکاران مکانیزه بصورت درون سازمانی وناظرین خارج از سازمان بر عملکرد مکانیزاسیون در جهت ارتقاء کیفیت خدمات شهری مسلط گردید بعبارت دیگر لایه های نظارتی به حداقل ولی عملاً شیوه نظارت و کیفیت نظارت بسیار مطلوب و در چرخه سالمی قرار گرفت .
نظارت :
کاهش تعداد پيمانکاران , کاهش خودرو هاي حمل و نيروي انساني آنها و حذف عامل تناژ , توجه به کيفيت کار تا کميت باعث تسهيل نظارت و ارزيابي فعاليت گشته ضمـن اينکه از طريــق نصب تجهيزات =GPS و امکان مونيتورينگ عمليات مکانيزه و بهره مندي از سيستم GISو استقرار سيستم اتوماسيون خدمات شهري (حذف عامل انساني) سيستم نظارتي کارآمد و دقيق عمل خواهد نمود .
24- اصلاح سیکل معیوب جمع آوری ضایعات و زباله و لجن و…
متاسفانه باید لجن را پدیده معیوب عملیات رفت و روب معابر شهری وضعيت نا بسامان خاک و نخاله در شهر بدانیم بطوریکه کارگران رفت و روب کننده تنها با یک جاروب در حال انتقال ضایعات به داخل نهر بوده و پس از اختلال آن با آب عموماً به صـورت لجن از کف انهار و نهرهای ســرپوشید خــارج و حمل می گردد در واقع در این سیکل معیوب عملیاتی نه تنها شهرداری متحمل هزینه های مضاعف می گردد بلکه انهار باغچه ها ، پشت جداول و دیگر عوارض معابر محلهای اختفا و به جای مانده انواع پسماندها وضایعات بوده و سیستم جمع آوری تبدیل به سیستم اختفا و انتقال ضایعات از یک نقطه به نقطه دیگر شده بود. گسترده شدن زباله در سطح خیابانها و معابر و جمع شدن و دپو زباله در انهار ، باغچه ها ، پشت جداول محل مناسبی برای تغذیه جانوران موذی فراهم می آورد و شهرداری تهران هر ساله هزینه گزافی را در جهت مبارزه با حیوانات موذی از جمله موش صرف می کرد این مسئله علاوه بر کاهش ضریب بهداشت عمومی سبب افزایش بیماریهای واگیردار، زشت شدن چهره شهر از نظر بصری،گرفتگی سطح معابر در هنگام بارندگی و … می شد که بحمداله با الزام کارگران و متصديان محله به استفاده از مخزن نسبت به جمع آوري ضايعات و زباله هاي پراکنده با استقرار ماشین آلات مجهز و جاروب های مدرن نصب بیش از 50.000 مخزن مکانیزه و در سطح شهر و آموزش مسئولین و عوامل فنی و متصدیان آنها علاوه بر جمع آوری اینگونه ضایعات و زباله ها از سطح معابر بهداشت عمومی و فردی شهروندان نیز به مخاطره نیفتاد و سرعت جمع آوری و کیفیت بالای آن نیز سبب رضایتمندی شهروندان را فراهم آورده است.
25- ارائه یک مدل قابل قبول خدمات به شهروندان
نظر به اینکه سیستم سنتی فاقد هرگونه ظرفیت لازم در ارائه روشهای جدید و کارآمد به شهروندان بود لذا نتوانسته بود به عنوان یک مدل مطلوب سهم مشارکت مردم و شهروندان را در همکاری با سیستم خدماتی فراهم سازد و این گسستگی در ارائه خدمات و رفتارهای شهرنشینی امکان هر گونه بهبود کیفیت زیستی شهروندان را سلب نموده است و شهروندان تهرانی عملاً خود را بر کنار از مباحث خدمات شهری می دانستند و معدود افرادی که تمایل به همکاری با شهرداری در زمینه خدمات شهری داشتند به دلیل ناکارآمدی شیوه سنتی عملاً خود را درگیر این بحث نمی نمودند، با استقرار مخازن و تعبیه آنها در محلهای مناسب و ویژگیهای طرح مکانیزاسیون خدمات شهری شهروندان بصورت ابتدایی و آرام مشارکت جویی خود را در کار جمع آوری زباله شروع کردند و عملاً هر یک از شهروندان پس از بیرون آوردن کیسه زباله از منزل
خود آن را در پشت و یا مقابل محل سکونت خود رها ننمود بلکه تا مخازن مربوطه چند گام برداشته و کیسه زباله خود را درون مخازن قرار داد گرچه این امر شاید چندان مهم بنظر نرسد اما شهروندی که ده ها سال به ریختن زباله پشت درب منزل خودش خو گرفته بود این نیاز را احساس نمود که چند گام بسوی همکاری با عوامل خدمات شهری در سیستم مکانیزاسیون بردارد و زباله خود را در مخازن مکانیزه قرار دهد که این امر نوید بخش مشارکتهای آتی شهروندان در رابطه با همکاری هر چه بیشتر با عوامل خدماتی شهرداری می باشد درخواست نصب مخازن در نقاط مختلف در تماس های مردمی و نامه ها و درخواست استفاده از جاروب های مکانیزه و ماشین آلات مکانیزه نمونه دیگر از مشارکت شهروندان در زمینه خدمات شهری است که با شروع بکار مکانیزاسیون بوجود آمد .
سيستم مکانيزاسيون توانايي ارائه يک مدل علمي و قابل قبول را داشته و امکان مشارکت شهروندان و توجه آنها به محيط پيراموني خود را افزايش مي دهد .
26- زیباسازی
با اجرای پروژه مکانیزاسیون خدمات شهری چهره شهر از وجود بیش از دو میلیون نقطه محل دپو زباله ، 2650 دستگاه خودرو کثیف حمل زباله و آلودگی میکروبی به یکباره رهایی یافت و با استقرار بیش از 50.000 مخزن سرپوشیده و تقلیل خودروهای غیر استاندارد به 600 دستگاه خودرو استاندارد و زیبا چهره شهر از نظر زیباسازی نیز جلوه دیگری یافته .
27- آموزش و فرهنگ سازی
برای اولین بار در سیستم خدمات شهری با توجه به تغییر ساختار جمع آوری زباله و تغییر شیوه سنتی خدمات شهری به شیوه مکانیزه ضرورت آموزش در جهت تغییر الگوهای رفتاری شهروندان و همچنین آموزش آیین نامه ها ، شیوه نامه ها و متصدیان ماشین آلات اعم از عوامل فنی و کارگران و ناظرین با توجه به وسعت کار پدید آمد که این آموزش در چند بعد ، فرهنگسازی برای مردم با استفاده از صدا و سيما و پخش تبليغات هاي تلويزيوني تيزر- تلويزيون بنر-تابلو-بيل بورد و مطبوعات پلاکارد , بروشور, و آموزش چهره به چهره ، آموزش مسئولین (متصدیان) تهیه آیین نامه ها از اقدامات انجام شده : تبليغات رسانه اي اعم از صدا و سيما , بروشور هاي تبليغاتي , تيزر ها و بيل برد هاي و پلاکاردهاي خياباني و آموزش چهره به چهره اقدام به فرهنگ سازي در ميان شهروند با بحث مکانيزه اشاره نمود .و ضوابط و شیوه نامه های جدید که حاکم بر روابط و ساختار فی مابین سازمان خدمات موتوری با پیمانکاران با موضوع مکانیزاسیون باشد شروع گردید، امری که در شیوه سنتی به هیچ وجه عملاً مورد توجه هیچیک از مسئولین با توجه به روابط غلط سنتی حاکم بر بخشهایی از مجموعه مدیریتی صورت نپذیرفته بودهمزمان با اجرای پروژه مکانیزاسیون با تشکیل سمینارها ، کارگاههای آموزشی، جلسات ،کلاسهای توجیهی نسبت به آموزش متصدیان امر توسط اساتید و کارشناسان باتجربه اقدامات اساسی صورت گرفت که این امر مستمراً ادامه داشته وخواهد داشت.
با اجرای پروژه مکانیزاسیون با تشکیل سمینارها ، کارگاههای آموزشی، جلسات ،کلاسهای توجیهی نسبت به آموزش متصدیان امر توسط اساتید و کارشناسان باتجربه اقدامات اساسی صورت گرفت که این امر مستمراً ادامه داشته وخواهد داشت و همچنين پخش برنامه هاي مختلف تلويزيوني و تيزرهاي تبليغاتي و چاپ بروشورهاي آموزش چهره به چهره از جمله برنامه هاي اجرا شده در مکانيزاسيون مي باشد .
28-رفع موانع موجود در طرح تفکیک از مبدا
چنانچه فعالیت حوزه خدمات شهری را از مهمترین و اساسی ترین فعالیتهای مدیریتی مواد زائد جامد عنوان کنیم طبعاً به علت عدم همخوانی سیستمهای طراحی شده طرح تفکیک، عقیم مانده و کماکان کلیه برنامه ها و هزینه های انجام شده در این مسیر را کاملاً ناموفق می نماید و نتیجه آن چیزی جز عدم اطمینان شهروندان به طرحهای اعلامی و حد نهایت شکست طرحها خصوصاً طرح تفکیک نخواهد بود که عملاً چنین بود . طرح تفکیک که در ابتدا بانصب مخازن دوقلو، ارائه کیسه های مشکی رنگ و تبلیغ برای جداسازی زباله های تر و خشک و بیرون نهادن زباله رأس ساعت 9 شب انجام می گرفت به علت آنچه اشاره رفت از همان ابتدا با عدم موفقیت مواجه شد وعملاً شهروندان نیز تمایلی به شرکت در طرح مذکور را نداشتند، اما با برنامه ریزی و پیش بینی های بعمل آمده و با تهیه ماشین آلات مناسب در شیوه مکانیزاسیون قدمهای ابتدایی در جهت تفکیک زباله خشک مانند کاغذ و … از زباله تر برداشته شده که امید می رود در آینده نزدیکی شاهد به ثمر نشستن و توفیق طرح مذکور در شیوه مکانیزه باشیم.
29- اقدامات مخرب علیه مکانیزاسیون
وجود منافعی سرشار ودائمی در روشهای سنتی مقاومتهایی را علیه مکانیزاسیون در پی داشته که از آن جمله سرقت مخازن ، آتش زدن مخازن و شکستن دربهای آن و تخریب ماشین آلات مکانیزه بوده که تاکنون حدود 15 نفر از عوامل مخرب شناسایی و دستگیر شده ودر زندان به سر می برند و با توجه به پیشرفت پروژه فعالیت های تخریبی و ایجاد بدبینی و جوسازی در تمام سطوح و … در جهت جلوگیری از موفقیت پروژه مکانیزاسیون نیز ادامه داشته و دارد که علیرغم تمامی مقاومتها و جو سازی با توجه به تصمیم جدی و قاطع مدیریت شهرداری تهران و همچنین ارزیابی صحیح و آمایش قبلی در اجرای پروژه و پتانسیل بالای طرح پروژه با موفقیتی دور از انتظار در شرف تکفین و تکمیل است بطوریکه باپیشرفت پروژه اغلب مخالفین به مرور به موافق تبدیل شده و حداکثر اینکه در بعضی از مراحل اجرای طرح اظهار نظر نموده و در بزرگنمایی اشکالات کوچک نقش ایفا می نمایندو همچون گذشته با اصل طرح مخالفت نمی نمایند.
بیشتر بدانیم : مکانیزاسیون خدمات شهری و فرآیندهای نوین
بازدیدها: 524
نقد و بررسی‌ها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.